Table of Contents
હનુમાન ચાલીસા ગુજરાતી | Hanuman Chalisa in Gujarati
Hanuman Chalisa in Gujarati: હનુમાન ચાલીસા એક ભક્તિ પ્રાર્થના છે જેમાં 40 શ્લોકો અથવા ચતુર્થાંશનો સમાવેશ થાય છે. દરેક શ્લોક ઊંડા અર્થ અને દૈવી પ્રતીકવાદ સાથે રચાયેલ છે, જે ભક્તોને હનુમાનની દૈવી ઊર્જા સાથે જોડાવા અને તેમના આશીર્વાદ મેળવવા માટે પ્રેરણા આપે છે. આ લેખમાં, અમે ગુજરાતીમાં હનુમાન ચાલીસાના મનમોહક ગીતોનું અન્વેષણ કરીશું, તેના આધ્યાત્મિક મહત્વને ધ્યાનમાં લઈશું.
શ્રી હનુમાન ચાલીસા વિશ્વભરના કરોડો ભક્તોના હૃદયમાં વિશેષ સ્થાન ધરાવે છે. આ પવિત્ર સ્તોત્ર એક શક્તિશાળી રચના છે જે ભગવાન હનુમાનનું સન્માન કરે છે, જે શક્તિ, ભક્તિ અને હિંમતનું પ્રતીક છે. તે હનુમાનના દૈવી ગુણો અને ભગવાન રામ પ્રત્યેની તેમની અતૂટ ભક્તિના સારને સુંદર રીતે કેપ્ચર કરે છે.
ગુજરાતીમાં હનુમાન ચાલીસાનો પ્રારંભિક શ્લોક હનુમાનને જ્ઞાન અને ગુણોના મહાસાગર તરીકે મહિમા આપે છે. કેવળ તેમના નામનું સ્મરણ કરવાથી અંધકાર દૂર થાય છે અને ત્રણે લોકમાં પ્રકાશ થાય છે. આ શ્લોક હનુમાનની દૈવી હાજરી અને તેમની મદદ લેનારાઓને માર્ગદર્શન અને ઉત્થાન આપવાની તેમની ક્ષમતા પર ભાર મૂકે છે.
હનુમાન ચાલીસાનો ગુજરાતીમાં અર્થ | Hanuman Chalisa meaning in Gujarati
સ્તોત્ર હનુમાનને ભગવાન રામના સંદેશવાહક તરીકે વર્ણવતા છંદો સાથે ચાલુ રાખે છે, જે તેમની અતૂટ વફાદારી અને પ્રતિબદ્ધતાનું પ્રતીક છે. હનુમાનને અપાર શક્તિનો અવતાર માનવામાં આવે છે અને તે શક્તિના ધામમાં રહે છે. અંજના અને પવન દેવતામાંથી તેમનો જન્મ તેમના દૈવી વંશ અને પ્રકૃતિના તત્વો સાથેના તેમના જોડાણને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
જેમ જેમ શ્લોકો આગળ વધે છે તેમ, આપણને હનુમાનની શારીરિક લાક્ષણિકતાઓનો ઉલ્લેખ જોવા મળે છે. તેનો સોનેરી રંગ દૈવી વૈભવ પ્રસરે છે અને તે પોતાની જાતને દિવ્ય આભૂષણોથી શણગારે છે. તેના વાંકડિયા વાળ તેની શાહી આભામાં વધારો કરે છે, જે તેના ભક્તોના હૃદયને આકર્ષિત કરે છે.
હનુમાનચાલીસા હનુમાનના પ્રતીકાત્મક ગુણો પર પણ પ્રકાશ ફેંકે છે. તે તેના હાથમાં વીજળી અને ધ્વજ ધરાવે છે, જે તેની અદમ્ય શક્તિ અને અતૂટ નિશ્ચયનું પ્રતીક છે. તે મુંજા ઘાસમાંથી બનેલો પવિત્ર દોરો પહેરે છે, જે તેની પ્રામાણિકતા અને ફરજના પાલનનું પ્રતીક છે.
ચાલો આપણે હનુમાનચાલીસાની દિવ્ય ધૂનમાં લીન થઈએ અને શ્રદ્ધા અને ભક્તિની પરિવર્તનશીલ યાત્રા શરૂ કરીએ.
દોહા
શ્રી ગુરુ ચરણ સરોજ રજ નિજમન મુકુર સુધારિ |
વરણૌ રઘુવર વિમલયશ જો દાયક ફલચારિ ||
અર્થ
શ્રીગુરુ મહારાજના ચરણ કમળની ધૂળથી મારા મનના દર્પણને શુદ્ધ કરીને ધર્મ, અર્થ, કામ અને મોક્ષના ચાર ફળ આપનારા શ્રી રઘુવીરના શુદ્ધ મહિમાનું વર્ણન કરું છું.
બુદ્ધિહીન તનુજાનિકૈ સુમિરૌ પવન કુમાર |
બલ બુદ્ધિ વિદ્યા દેહુ મોહિ હરહુ કલેશ વિકાર ||
અર્થ
હે પવનકુમાર! તું મને યાદ છે. તમે જાણો છો કે મારું શરીર અને બુદ્ધિ નિર્બળ છે. મને શારીરિક શક્તિ, બુદ્ધિ અને જ્ઞાન આપો અને મારા દુ:ખો અને દોષોનો નાશ કરો.
ચૌપાઈ
જય હનુમાન જ્ઞાન ગુણ સાગર |
જય કપીશ તિહુ લોક ઉજાગર || 1 ||
અર્થ
શ્રી હનુમાનજી! તને સલામ. તમારું જ્ઞાન અને ગુણો અપાર છે. હે કપીશ્વર! તમને નમસ્કાર! તમે સ્વર્ગ, પૃથ્વી અને પાતાળ ત્રણે લોકમાં પ્રસિદ્ધ છો.
રામદૂત અતુલિત બલધામા |
અંજનિ પુત્ર પવનસુત નામા || 2 ||
અર્થ
ઓહ પવનથી અંજની નંદન! તમારા જેટલું બળવાન બીજું કોઈ નથી.
મહાવીર વિક્રમ બજરઙ્ગી |
કુમતિ નિવાર સુમતિ કે સઙ્ગી ||3 ||
અર્થ
હે મહાવીર બજરંગ બલી!તમે એક વિશેષ બહાદુરી છો. તમે ખરાબ બુદ્ધિને દૂર કરો છો અને સાથી છો અને સારી બુદ્ધિવાળાઓને મદદ કરો છો.
કંચન વરણ વિરાજ સુવેશા |
કાનન કુંડલ કુંચિત કેશા || 4 ||
અર્થ
તમે સોનેરી રંગ, સુંદર વસ્ત્રો, કાનની બુટ્ટીઓ અને વાંકડિયા વાળથી શોભિત છો.
હાથવજ્ર ઔ ધ્વજા વિરાજૈ |
કાંથે મૂંજ જનેવૂ સાજૈ || 5||
અર્થ
તમારા હાથમાં વજ્ર અને ધ્વજ છે અને તમારા ખભા પર મૂંજનો પવિત્ર દોરો શોભે છે.
Download ⇒Hanuman Chalisa Gujarati Pdf
શંકર સુવન કેસરી નન્દન |
તેજ પ્રતાપ મહાજગ વન્દન || 6 ||
અર્થ
શંકરનો અવતાર! હે કેસરી નંદન, તારી બહાદુરી અને મહાન કીર્તિ આખી દુનિયામાં વંદનીય છે.
વિદ્યાવાન ગુણી અતિ ચાતુર |
રામ કાજ કરિવે કો આતુર || 7 ||
અર્થ
તમે અપાર જ્ઞાન ધરાવો છો, પ્રતિભાશાળી અને અત્યંત કાર્યક્ષમ છો અને શ્રી રામનું કાર્ય કરવા આતુર છો.
પ્રભુ ચરિત્ર સુનિવે કો રસિયા |
રામલખન સીતા મન બસિયા || 8||
અર્થ
તમને શ્રી રામનું પાત્ર સાંભળવાની મજા આવે છે. શ્રી રામ, સીતા અને લખન તમારા હૃદયમાં વસે છે.
સૂક્ષ્મ રૂપધરિ સિયહિ દિખાવા |
વિકટ રૂપધરિ લંક જરાવા || 9 ||
અર્થ
તમે તમારું નાનકડું રૂપ ધારણ કરીને સીતાજીને બતાવ્યું અને તમારા ભયંકર રૂપમાં તમે લંકા બાળી નાખી.
ભીમ રૂપધરિ અસુર સંહારે |
રામચંદ્ર કે કાજ સંવારે || 10 ||
અર્થ
રાક્ષસી રૂપ ધારણ કરીને તમે રાક્ષસોનો સંહાર કર્યો અને શ્રી રામચંદ્રજીના ઉદ્દેશ્યોને સફળ બનાવ્યા.
લાય સંજીવન લખન જિયાયે |
શ્રી રઘુવીર હરષિ ઉરલાયે || 11 ||
અર્થ
તમે સંજીવની ઔષધિ લાવીને લક્ષ્મણજીને પુનર્જીવિત કર્યા, જેનાથી શ્રી રઘુવીર પ્રસન્ન થયા અને તમારા હૃદયમાં તમને ભેટી પડ્યા.
રઘુપતિ કીન્હી બહુત બડાયી |
તુમ મમ પ્રિય ભરતહિ સમ ભાયી || 12 ||
અર્થ
શ્રી રામચંદ્રએ તમારી ખૂબ પ્રશંસા કરી અને કહ્યું કે તમે મારા માટે ભરત જેવા પ્રિય ભાઈ છો.
સહસ વદન તુમ્હરો યશગાવૈ |
અસ કહિ શ્રીપતિ કણ્ઠ લગાવૈ || 13 ||
અર્થ
હજારો મુખથી તમારી કીર્તિ વખાણવાલાયક છે એમ કહીને શ્રી રામે તમને પોતાના હૃદયમાં લીધા.
સનકાદિક બ્રહ્માદિ મુનીશા |
નારદ શારદ સહિત અહીશા || 14 ||
અર્થ
શ્રી સનક, શ્રી સનાતન, શ્રી સનંદન, શ્રી સનતકુમાર વગેરે, ઋષિ બ્રહ્મા વગેરે, દેવતાઓ નારદજી, સરસ્વતીજી, શેષનાગજી બધા તમારી સ્તુતિ કરે છે.
યમ કુબેર દિગપાલ જહાં તે |
કવિ કોવિદ કહિ સકે કહાં તે || 15 ||
અર્થ
યમરાજ, કુબેર, સર્વ દિશાઓના રક્ષક, કવિઓ, વિદ્વાનો, પંડિતો કે અન્ય કોઈ તમારી કીર્તિનું સંપૂર્ણ વર્ણન કરી શકતા નથી.
તુમ ઉપકાર સુગ્રીવહિ કીન્હા |
રામ મિલાય રાજપદ દીન્હા || 16 ||
અર્થ
તમે સુગ્રીવને શ્રી રામ સાથે જોડીને તેના પર ઉપકાર કર્યો, જેના કારણે તે રાજા બન્યો.
તુમ્હરો મન્ત્ર વિભીષણ માના |
લંકેશ્વર ભયે સબ જગ જાના || 17 ||
અર્થ
આખી દુનિયા જાણે છે કે વિભીષણજી તમારી સલાહ માનીને લંકાના રાજા બન્યા.
યુગ સહસ્ર યોજન પર ભાનૂ |
લીલ્યો તાહિ મધુર ફલ જાનૂ || 18 ||
અર્થ
સૂર્ય એટલા અંતરે છે કે તેના સુધી પહોંચવામાં એક હજાર યુગ લાગે છે. બે હજાર યોજનના અંતરે આવેલા સૂર્યને તમે મધુર ફળ સમજીને ગળી ગયા.
પ્રભુ મુદ્રિકા મેલિ મુખ માહી |
જલધિ લાંઘિ ગયે અચરજ નાહી || 19 ||
અર્થ
તમે શ્રી રામચંદ્રજીની વીંટી તમારા મોંમાં રાખીને સમુદ્ર પાર કર્યો એમાં કોઈ આશ્ચર્ય નથી.
દુર્ગમ કાજ જગત કે જેતે |
સુગમ અનુગ્રહ તુમ્હરે તેતે || 20 ||
અર્થ
આ દુનિયામાં ગમે તેટલા અઘરા કામો છે, તે તમારી કૃપાથી સરળ થઈ જાય છે.
રામ દુઆરે તુમ રખવારે |
હોત ન આજ્ઞા બિનુ પૈસારે || 21 ||
અર્થ
તમે શ્રી રામચંદ્રજીના દ્વારના રખેવાળ છો, જેમાં તમારી પરવાનગી વિના કોઈ પ્રવેશી શકતું નથી, એટલે કે તમારા સુખ વિના રામની કૃપા દુર્લભ છે.
સબ સુખ લહૈ તુમ્હારી શરણા |
તુમ રક્ષક કાહૂ કો ડર ના || 22 ||
અર્થ
જે કોઈ તમારો આશ્રય લે છે, તે બધાને સુખ મળે છે, અને જ્યારે તમે રક્ષક છો, ત્યારે કોઈનો ભય રહેતો નથી.
આપન તેજ તુમ્હારો આપૈ |
તીનોં લોક હાંક તે કાંપૈ || 23 ||
અર્થ
તારા સિવાય તારી ગતિને કોઈ રોકી શકતું નથી, તારી ગર્જનાથી ત્રણેય જગત ધ્રૂજે છે.
ભૂત પિશાચ નિકટ નહિ આવૈ |
મહવીર જબ નામ સુનાવૈ || 24 ||
અર્થ
જ્યાં મહાવીર હનુમાનજીના નામનો જપ કરવામાં આવે છે ત્યાં ભૂત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પ્રેત-પિશાચ નજીક પણ આવી શકતા નથી.
નાસૈ રોગ હરૈ સબ પીરા |
જપત નિરંતર હનુમત વીરા || 25 ||
અર્થ
બહાદુર હનુમાનજી! તમારો નિરંતર જાપ કરવાથી બધા રોગ દૂર થાય છે અને બધી પીડા દૂર થાય છે.
સંકટ સેં હનુમાન છુડાવૈ |
મન ક્રમ વચન ધ્યાન જો લાવૈ || 26 ||
અર્થ
હે, હનુમાનજી! જેનું ધ્યાન વિચાર, કાર્ય અને બોલવામાં તમારા પર રહે છે, તમે તેમને તમામ મુશ્કેલીઓમાંથી મુક્ત કરો છો.
સબ પર રામ તપસ્વી રાજા |
તિનકે કાજ સકલ તુમ સાજા || 27 ||
અર્થ
તપસ્વી રાજા શ્રી રામચંદ્રજી સર્વશ્રેષ્ઠ છે, તમે તેમના તમામ કાર્યો સરળતાથી કરી લીધા.
ઔર મનોરધ જો કોયિ લાવૈ |
તાસુ અમિત જીવન ફલ પાવૈ || 28 ||
અર્થ
જેના પર તમારા આશીર્વાદ છે, જો તે કોઈ ઈચ્છા કરે તો તેને એવું ફળ મળે છે જેની જીવનની કોઈ સીમા નથી.
ચારો યુગ પરિતાપ તુમ્હારા |
હૈ પરસિદ્ધ જગત ઉજિયારા || 29 ||
અર્થ
સત્યયુગ, ત્રેતા, દ્વાપર અને કળિયુગ – ચારેય યુગોમાં તમારી કીર્તિ ફેલાઈ છે, તમારી કીર્તિ વિશ્વમાં સર્વત્ર ઝળકે છે.
સાધુ સન્ત કે તુમ રખવારે |
અસુર નિકન્દન રામ દુલારે || 30 ||
અર્થ
હે ભગવાન રામના પ્રિય, તમે સદ્ગુણોની રક્ષા કરો અને દુષ્ટોનો નાશ કરો.
અષ્ઠસિદ્ધિ નવ નિધિ કે દાતા |
અસ વર દીન્હ જાનકી માતા || 31 ||
અર્થ
તમને માતા શ્રી જાનકી તરફથી એવું વરદાન મળ્યું છે કે જેના દ્વારા તમે કોઈને પણ તમામ આઠ સિદ્ધિઓ અને નવ નિધિઓ આપી શકો છો.
રામ રસાયન તુમ્હારે પાસા |
સાદ રહો રઘુપતિ કે દાસા || 32 ||
અર્થ
તમે નિરંતર શ્રી રઘુનાથજીના શરણમાં રહો છો, જેના કારણે તમારી પાસે વૃદ્ધાવસ્થા અને અસાધ્ય રોગોને દૂર કરવા માટે રામ નામની દવા છે.
તુમ્હરે ભજન રામકો પાવૈ |
જન્મ જન્મ કે દુખ બિસરાવૈ || 33 ||
અર્થ
તમારી પૂજા કરવાથી શ્રીરામની પ્રાપ્તિ થાય છે અને અનેક જન્મોના દુ:ખ દૂર થાય છે.
અંત કાલ રઘુવર પુરજાયી |
જહાં જન્મ હરિભક્ત કહાયી || 34 ||
અર્થ
અંતે, તે શ્રી રઘુનાથ જીના ધામમાં જાય છે અને જો તે હજી જન્મે છે, તો તે ભક્તિ કરશે અને શ્રી રામના ભક્ત કહેવાશે.
ઔર દેવતા ચિત્ત ન ધરયી |
હનુમત સેયિ સર્વ સુખ કરયી || 35 ||
અર્થ
હે હનુમાનજી! તમારી સેવા કરવાથી દરેક પ્રકારનું સુખ મળે છે, પછી બીજા કોઈ દેવતાની જરૂર નથી.
સંકટ કટૈ મિટૈ સબ પીરા |
જો સુમિરૈ હનુમત બલ વીરા || 36 ||
અર્થ
હે બહાદુર હનુમાનજી! જે તને યાદ કરે છે તેની બધી તકલીફો દૂર થાય છે અને તેના બધા દુઃખ દૂર થાય છે.
જૈ જૈ જૈ હનુમાન ગોસાયી |
કૃપા કરો ગુરુદેવ કી નાયી || 37 ||
અર્થ
હે ભગવાન હનુમાન! તમને મહિમા, તમને મહિમા, તમને મહિમા! કૃપા કરીને મને દયાળુ શ્રી ગુરુજીની જેમ આશીર્વાદ આપો.
જો શત વાર પાઠ કર કોયી |
છૂટહિ બન્દિ મહા સુખ હોયી || 38 ||
અર્થ
જે આ હનુમાનચાલીસાનો સો વખત પાઠ કરશે તે તમામ બંધનોમાંથી મુક્ત થઈને પરમ નંદની પ્રાપ્તિ કરશે.
જો યહ પડૈ હનુમાન ચાલીસા |
હોય સિદ્ધિ સાખી ગૌરીશા || 39 ||
અર્થ
ભગવાન શંકરને આ હનુમાનચાલીસા લખેલી મળી છે, તેથી તેઓ સાક્ષી છે કે જે કોઈ તેને વાંચશે તે ચોક્કસપણે સફળતા પ્રાપ્ત કરશે.
તુલસીદાસ સદા હરિ ચેરા |
કીજૈ નાથ હૃદય મહ ડેરા || 40 ||
અર્થ
હે નાથ હનુમાનજી! તુલસીદાસ હંમેશા શ્રી રામના સેવક છે. તેથી તમે તેના હૃદયમાં વસે છો.
દોહા
પવન તનય સઙ્કટ હરણ – મઙ્ગળ મૂરતિ રૂપ |
રામ લખન સીતા સહિત – હૃદય બસહુ સુરભૂપ ||
અર્થ
ઓહ ટ્રબલ શૂટર પવન કુમાર! તમે સુખ અને આશીર્વાદના મૂર્ત સ્વરૂપ છો. હે દેવરાજ ! તમે મારા હૃદયમાં શ્રી રામ, સીતાજી અને લક્ષ્મણ સાથે નિવાસ કરો છો.
ગુજરાતીમાં હનુમાન ચાલિસાની વાત | Hanuman Chalisa Lyrics in Gujarati
ગુજરાતીમાં હનુમાન ચાલીસાના જાપ કરવાના ફાયદા
- ચાલીસા માત્ર હનુમાનના દૈવી ગુણોની જ નહીં પરંતુ ભક્તો માટે પ્રેરણાના સ્ત્રોત તરીકે પણ કામ કરે છે.
- તે આપણને આપણી આધ્યાત્મિક યાત્રામાં શ્રદ્ધા, ભક્તિ અને નિર્ભયતાના મહત્વની યાદ અપાવે છે.
- ગુજરાતીમાં હનુમાન ચાલીસાનો પાઠ કરીને, ભક્તો અવરોધોને દૂર કરવા, જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવા અને આધ્યાત્મિક વૃદ્ધિ પ્રાપ્ત કરવા માટે હનુમાનના આશીર્વાદ લે છે.
- ગુજરાતીમાં શ્રી હનુમાન ચાલીસાના ગીતોનું ઊંડું આધ્યાત્મિક મહત્વ છે. તેઓ ભગવાન હનુમાન માટે લાખો ભક્તોની ભક્તિ અને આદરનું પ્રતીક છે.
- મંત્રમુગ્ધ શ્લોકો દ્વારા, વ્યક્તિ હનુમાનની દૈવી હાજરીનો અનુભવ કરી શકે છે અને શક્તિ, રક્ષણ અને આધ્યાત્મિક ઉત્થાન માટે તેમના આશીર્વાદ મેળવી શકે છે.